Waarvoor gebruik je de principes van lean?

Lean denken is inmiddels uitgewerkt in een grote verscheidenheid aan principes, instrumenten en methoden. Waar zetten organisaties die met de lean principes werken ze voor in? Wat willen ze ermee bereiken?

In het Elisabeth ontstaat inmiddels als term voor wat we met lean willen bereiken het begrip 'lenig'. Het werd als eerste gebruikt in de medische staf en wordt inmiddels steeds breder gebruikt.
Het verwijst allereerst naar lenige processen om in te kunnen spelen op wat nodig is voor individuele patienten. Het verwijst ook naar een lenige organisatie om in te kunnen spelen op fluctuaties in de vraag. De ene week meer poli en de andere meer opereren. En het verwijst naar lenig denken: aan alles durven twijfelen, creatieve tegenmaatregelen bedenken en openstaan voor ideeen van anderen. Samengevat als 'lenig werken'. Dit is een van de pijlers van wat we momenteel noemen het 'Elisabeth ZorgVerbeterSysteem' (in ontwikkeling). Vooralsnog beelden we het zo uit:

De gebieden waarop lean denken het afgelopen jaar het meest toegepast zijn in ons ziekenhuis zijn:

1. Flow verbeteren. Meestal vooral gehele patientenstromen (dus niet voor een specifiek zorgpad). Zowel binnen een afdeling als door meerdere afdelingen heen. Met name gericht op het verminderen van de impact van knelpunten, maar de laatste tijd ontstaan ook voorbeelden van one-piece-flow (one-patient-flow?). Meest toegepaste instrumenten zijn Waardestroomanalyse (Value Stream Mapping), A3 en visgraat analyse, een enkele keer takttijd analyse.Ook is visualisatie van flow sterk in opkomst (vorig jaar nog nergens gezien en dit jaar zijn er al drie afdelingen mee bezig).
2. Verminderen van verspilling. Grotendeels op praktische vraagstukken: het zoeken naar materialen, onnodige voorraad, vijf handelingen terugbrengen naar drie etc etc. Meest toegepaste instrumenten zijn het Verbeterbord, 5S werkplekinrichting en Kanban voorraadbeheer. 
3. Verbeteren een normaal onderdeel van ieders dagelijks werk maken. Hier is het verbeterbord veruit het meest gebruikte instrument voor. In minder dan anderhalf jaar is het op ruim 70 afdelingen in gebruik genomen.

Waar zie jij dat de lean principes op toegepast worden in jouw ziekenhuis (of een ziekenhuis die je begeleidt)? Welke instrumenten worden daarbij gebruikt?