Artikel: Wie zorgt er straks voor je ouders?

Vorige week verscheen het artikel 'Wie zorgt er straks voor je ouders?' in 'Medical Facts, met een boodschap in relatie tot lean. De auteurs omschrijven zichzelf als:

• Frits van Merode; betrokken bij onderwijs en research op het gebied van optimalisatie van zorgprocessen verbonden aan het Maastricht UMC+.
• Roelof Konterman; lean-ervaringsdeskundige bij de enige Lean zorgverzekeraar in Nederland en directievoorzitter van Achmea Zorg.

Klik hier voor het volledige artikel of lees verder aan de hand van een aantal quotes:

Meer vraag naar zorg en minder mensen om deze zorg te leveren. Een scenario dat beelden over wachtlijsten en premiestijgingen oproept. In 2030 zullen er ongeveer 140.000 mensen meer in de thuiszorg en in de verpleeg- en verzorgingshuizen ouderenzorg moeten werken om voor onze ouders te kunnen zorgen. Het Sociaal Cultureel Planbureau vraagt zich af of er voldoende aanbod van personeel zal zijn, zeker omdat de beroepsbevolking door de vergrijzing krimpt in hetzelfde tijdsgewricht. De vraag “Wie zorgt er straks voor jouw ouders?” lijkt gerechtvaardigd.

Wij vinden dat de processen in zorginstellingen zodanig ontworpen moeten worden dat de zorg niets meer kost dan betaald kan worden. En dat kan. Met de Lean-methodiek. [...]

De belangrijkste elementen waar de Nederlandse gezondheidszorg zijn voordeel mee kan doen: verbetering van de veiligheid, de (ervaren) kwaliteit, het werkplezier en de verhoogde productiviteit van zorgprofessionals. Deze voordelen kunnen gelijktijdig worden gerealiseerd door het inzetten van een set van methoden (tools), principes (zoals continue verbeteren) en een integraal gedachtegoed met een sterke focus op gedragsverandering en leiderschapsstijl. Dit alles met jouw ouders als vertrekpunt, de ‘customer focus’, is de kern van de Lean-filosofie. [...]

Dat dit niet sneller toepassing vindt verklaren ze in de moed van de bestuurder en de moed van de overheid:

De zorgbestuurder. Het vereist moed om te kiezen voor een lifestyle change in plaats van een dieet. [...] De klassieke budgettaire kaasschaaf of een stevig kostenbesparingsproject met een consultant zijn in complexiteit te overzien, kort cyclisch en leveren verhoudingsgewijs snel resultaten op. Veel eenvoudiger dan je organisatie te doordringen van een nieuwe managementfilosofie, de leiderschapstijl van je managers te veranderen, het gedrag van je zorgprofessionals te veranderen en jaren te moeten wachten totdat het continue verbeteren zo ingebakken is, dat je ook de financiële vruchten van al je moeite plukt.

De overheid. Het vereist veel moed om te kiezen voor een gedifferentieerde aanpak. Om de ene zorgorganisatie anders te behandelen dan de andere. Dit vereist het maken van keuzes. Keuzes die politiek slecht kunnen vallen, die tot juridische procedures kunnen leiden en die knagen aan de Nederlandse “gelijke monniken, gelijke kappen” mentaliteit. Ook een lifestyle change dus. Dit zou echter wel eens het verschil kunnen maken in de Nederlandse Zorg. Stel je eens voor dat de aangekondigde macrokortingen niet gelijk verdeeld worden over alle zorgorganisaties in een bepaalde sector, maar dat de korting voor een zorgorganisatie met bewezen moed lager is dan voor een zorgorganisatie die deze moed niet kan opbrengen.

Zou het aantal moedige bestuurders in de Nederlandse gezondheidszorg dan niet toenemen? Zou een bewezen succesvol initiatief als Lean zich dan niet veel sneller verspreiden? Zou de eerstelijnsgezondheidszorg zich dan niet sneller ontwikkelen om centralisatie en functiedifferentiatie in de ziekenhuizen te ondersteunen? Zou de waarde die we toevoegen aan de patiënt/cliënt met de hoeveelheid geld die we vandaag al in de gezondheidszorg stoppen dan niet toenemen?

Een aansprekende gedachtelijn. Zou mooi zijn als het navolging vindt. Het is niet makkelijk, maar de potentie van lean zal exponentieel toenemen.

Noot voor de volledigheid: Frits van Merode is promotor voor mijn promotieonderzoek en met Achmea werkt het Elisabeth samen om een netwerk voor lean in de zorg op te richten.