Uitkomst enquête lief en lean

Vorig jaar is in ons ziekenhuis een enquête uitgezet over lean (en lief overigens, maar hier behandel ik de uitkomsten van lean). Hoeveel mensen zijn te spreken over lean? Merken ze al voordelen? Staan ze er achter? Om deze vragen te beantwoorden hebben studenten van de Universiteit Tilburg vorig jaar een ziekenhuisbrede enquête online uitgezet. 540 mensen uit alle soorten afdelingen (zorg en niet-zorg) hebben de enquête ingevuld, wat een rijk inzicht geeft in de beleving. 

Leeft lean?

Allereerst zijn vragen gesteld over de algemene beleving van lean. Zie de grafieken waarin per vraag de percentages die (helemaal) eens of (helemaal) oneens zijn aangegeven.

Wat opvalt is dat lean breed bekend is en het merendeel van de mensen er goed over te spreken is. Ook levert lean een groot deel van de mensen merkbaar voordelen op, al zegt toch bijna een kwart er nog niks van te merken. Veruit de meeste mensen hebben er wel vertrouwen in dat lean op de lange termijn het EZ ten goede gaat komen. Nog belangrijker, het grootste deel onderschrijft de centrale doelstelling van lean, om verbeteren een normaal onderdeel van het dagelijks werk te maken.

Hieruit kan geconcludeerd worden dat het draagvlak voor lean hoog is. Toch is een deel van de respondenten nog niet positief over lean. Dat is weliswaar een minderheid, maar we zullen alert moeten zijn op deze geluiden en in gesprek gaan om ze goed te begrijpen en onze aanpak verder te verbeteren. Ook zijn er veel mensen die vertrouwen hebben in lean, maar er nog niks van merken. Die groep moeten we snel ook ondersteuning bieden bij lean zodat ze ermee vooruit kunnen.

Welke werkvormen werken het best?

In de enquête is ook gevraagd hoe mensen kennis hebben genomen van lean. Ongeveer een derde van de respondenten heeft deelgenomen aan een symposium, opleiding of workshop.  De waardering hiervoor is hoog, en er is een sterke relatie tussen deelname hieraan en het ervaren van de voordelen van lean in je dagelijks werk. De workshop blijkt daarbij het meeste effect te hebben: lean wordt in de maanden erna daadwerkelijk toegepast in het werk. Om iets aan lean te hebben moet je er dus direct actief mee aan de slag.

Maakt het uit wat je collega's van lean vinden?

Tenslotte is gevraagd in hoeverre collega’s en leidinggevenden zich positief of negatief uitlaten over lean en wat dat voor effect heeft op de toepassing. Beiden blijken veel effect te hebben op de toepassing van lean. Oftewel, als je leiding en je collega’s niks hebben met lean is de kans klein dat je desondanks toch zelf aan de slag gaat. Omgekeerd, als ze enthousiast zijn, blijkt dat aanstekelijk te werken. Om lean goed toe te kunnen passen is het dus behulpzaam je leidinggevende en je collega’s ook enthousiast te krijgen (of draai ik nu de zaken om?).

Lean en lief

Gevraagd naar de relatie tussen lief & lean antwoordt bijna 50% dat als je menslievende zorg goed aanpakt dit inhoudt dat je ook lean werkt. Ook is bijna de helft ervan overtuigd dat je kosten kunt besparen en tegelijk  menslievender kunt werken. De verbinding tussen de thema’s lief en lean wordt herkend en onderschreven, al is die nog niet voor iedereen helder.

De verbinding tussen lean en lief zou kunnen liggen in de verbinding tussen de menslievende intenties van individuele zorgverleners en in het creëren van optimale werkomstandigheden zodat zorgverleners hun intenties beter waar kunnen maken. Herkenbaar?

Met dank aan Joel van Oorschot, Anne Wietske de Louw, Mark van de Sanden, Merel van Wijk en Oda de Vreeze, allen studenten ‘Organisatiewetenschappen’ aan de UvT, voor het enthousiast en gedegen uitvoeren van het onderzoek.