Artikel: Continu verbeteren bij het Laboratorium voor Infectieziekten Groningen

Onlangs schreven Renate Koning, Aico Stienstra en Arjan Sollewijn Gelpke in de september uitgave van het blad Analyse van de Nederlandse Vereniging van BioMedisch Laboratoriummedewerkers (NVML) een artikel over hun ervaringen met lean. Het artikel heet 'Continu verbeteren bij het Laboratorium voor Infectieziekten in Groningen'. Klik hier voor het artikel.

Wat direct opvalt is het lange termijn perspectief van waaruit ze lean toepassen en hoeveel resultaten ze al geboekt hebben in korte tijd, aangezien ze pas dit jaar begonnen zijn. Sterk is dat ze als uitgangspunt nemen om het probleemoplossend vermogen van de mensen en teams te vergroten, wat mij betreft een kernuitgangspunt van lean. Zo schrijven ze:

"Bij lean wordt uitgegaan van de verbeterkracht van de organisatie zelf, waarbij de dagelijkse problemen of verbeterkansen door de analisten zelf opgemerkt en aangepakt worden. Het continu verbeteren wordt daarmee onderdeel van het dagelijks werk. Geen harde herstructureringsmethode, waarbij van hogerhand gesneden wordt in de kosten, maar continu verbeteren door elke dag een kleine stap voorwaarts te zetten."

In het artikel beschrijven de auteurs concreet hoe dat vormgegeven wordt met dagelijks routines. Daarover schrijven ze vervolgens:

"Het voordeel van deze methode is dat problemen direct naar voren gebracht kunnen worden en er direct actie op wordt ondernomen, voor en door het hele team. Het voorkomt dat problemen blijven liggen en uitgroeien tot grote frustraties of kostbare verspillingen."

Stand-up bij het LvI (uit Analyse)

Mooi gezegd. Wel een nuance is dat ze schrijven dat problemen naar voren gebracht kunnen worden, terwijl ik er naar zou streven dat afwijkingen in het proces zelf direct zichtbaar zijn, zoals bedoeld wordt met  met principe 7 van de 14 principes voor innovatie bedrijfsvoering (klik hier voor de 14 principes). Maar het is logisch te beginnen met het bieden van de mogelijkheid om afwijkingen zichtbaar te maken.

Scriptie: Menslievende zorg en lean

Onlangs studeerde Caroline Zielhorst af met de scriptie 'Meer dan de som der delen? Een samendenken van menslievende zorg en lean denken, met als casus de maatschappelijke opvang'. Ze studeerde 'Zorg, ethiek en beleid' aan de Universiteit van Tilburg met als afstudeerbegeleider Gert Olthuis, die ook een rol speelt in ons ziekenhuis op ons thema 'Lief' of 'menslievende zorg'. Klik hier voor de hele scriptie.

Het is een boeiende scriptie die een aantal mooie vragen en gedachten behandelt, en sterk hoe er telkens praktijkvoorbeelden uit de maatschappelijke opvang de praktijk invoelbaar maken. Het stuk die mij het meest aan het denken zet is:

"Ik benoem de erkenning van professionals in deze combinatie van menslievende
zorg en Lean denken als een overeenkomst. Er zit echter een addertje onder het gras. Wat Lean laat liggen, is de erkenning van medewerkers om wat ze ‘gewoon’ doen.

Artikel: Lean, de weg van continu verbeteren

Onlangs verscheen het artikel 'Lean, de weg van continu verbeteren' door Selma Lagewaardt. Het is geplaatst in de september uitgave van De Specialist, het ledenblad van de Orde van Medisch Specialisten. Het artikel is gebaseerd op basis van een interview met Jos Benders en mijzelf als redactie van het boek 'Lean in de zorg' en een interview met Peter Kabel, arts-microbioloog in het Elisabeth en een van de auteurs  van een hoofdstuk uit het boek.

Klik hier voor een pdf van het artikel. De belangrijkste punten die we maken zijn:

"Lean werken in de zorg beleeft een opmars. Toch wordt de term lean nog vaak geassocieerd met bezuinigingen. Ten onrechte zeggen Marc Rouppe van der Voort en Jos Benders, redacteuren van het boekje Lean in de zorg. De kern van lean is continue kwaliteitsverbetering. Als dat bovendien geld en tijd oplevert, dan is dat mooi meegenomen."

Presentatie: Lean experiments in the Netherlands

Tijdens de Lean Healthcare Transformation Summit verzorgden Jacob Caron, orthopedisch chirurg in het St. Elisabeth Ziekenhuis, en ik zelf als manager innovatie in het St. Elisabeth Ziekenhuis en als voorzitter van het Netwerk Lean in de zorg (Lidz) een 'learning session: Lean experiments in the Netherlands'.

In de presentatie vertellen we hoe we in het Elisabeth met lean denken processen verbeteren, maar ook een verbetercultuur ontwikkelen en hoe we samen met Achmea dezelfde principes gebruikt hebben om het netwerk Lidz op te richten en hoe we dat inmiddels samen met een een grote groep zorginstellingen vorm te geven.

Ons verhaal gaat daarom zowel over de lean principes als de veranderkundige principes, en hoe die elkaar versterken. Daarbij gaan we ook in de relatie met menslievende zorg, wat de verankering met de diepere waarde weergeeft. De rode lijn is de vraag hoe je een duurzame beweging op gang brengt.

Klik hier om een video-opname van de presentatie te zien op het open deel van de website van Lidz.

Klik hier om de sheets te downloaden die we gebruikt hebben (je krijgt een foutmelding omdat het bestand te groot is voor Google om te laten zien, maar er staat een download link onder).

Een sheet licht ik eruit, zie hieronder. De vinkjes geven aan dat we waarnemen dat het duidelijk gebeurt. Het vinkje met een vraagteken betekent dat we er iets van zien,  maar nog niet zeker zijn van de diepgang. Wat denk jij?