zaterdag 11 februari 2012

Kaizen en passie

Jeff Kaas sprak op het Symposium over 'Kaizen'. Op zijn reizen naar Japan om te leren over lean was Kaizen het begrip dat daar gebruikt werd (alleen buiten Japan wordt het lean genoemd). Om goed te begrijpen wat Kaizen betekent heeft hij gevraagd aan Japanners om de Chinese karakters van het woord te ontleden.

Zoals je op het plaatje kunt zien bestaat Kaizen uit twee tekens: 'Kai' staat voor 'verandering' en 'Zen' staat voor 'goed'. Goede verandering dus. In het Engels wordt het vaak vertaald als 'continu verbeteren', soms ook wel als 'kleine stapjes richting het goede'. In een eerdere blogpost staat een video van Masaaki Imai waarin hij het uitlegt als 'iedereen, overal, altijd verbeteren'. Hij geeft daarin aan dat hij in de gebruikelijke vertaling van Kaizen als 'continu verbeteren' de betekenis van 'zelfdiscipline' en 'toewijding' mist.



De ontleding van de karakters geeft meer inzicht in de oorspronkelijke betekenis. Klik hier voor een video door Brad Schmidt daarover van het Kaizen Institute. Kai bestaat uit twee tekens: 'zelf' en 'zweepslagen', oftewel zelfkastijding. Daarin zit inderdaad veel meer het begrip van 'toewijding' en 'discipline'. 'Zen' bestaat uit de tekens voor 'lam' en 'altaar'. Opoffering dus.

Alles gecombineerd staan de tekens van Kaizen dus voor met toewijding, gedisciplineerd offers brengen om iets goeds te bereiken.

En daarmee staat Kaizen opeens dichtbij een Nederlands begrip: 'passie'. De omschrijving in de Van Dale voor passie is 'lijden' en 'hartstocht'. Of zoals ik het geleerd heb van Marius Buiting beschouw ik passie als:
'Het lijden dat je ervoor over hebt om iets te bereiken waar je in gelooft'
Wat de tekens van Kaizen daaraan toevoegen is met name het begrip van 'discipline'. En daarin zit de link naar continu verbeteren. Het gaat niet om een grote stap maken, maar om gedisciplineerd telkens een stap verder te komen (of die nu groot of klein is).

Jeff vertelde daarbij dat discipline bijbrengen aan anderen als leidinggevende vaak als iets negatiefs wordt gezien. Hij vergelijkt het echter met ouders die hun kinderen uit liefde discipline bijbrengen. Het is nodig om iets goeds te kunnen bereiken en daarin moet je je verantwoordelijkheid nemen en zelf het goede voorbeeld nemen. Vervolgens legde hij het verder uit door kaizen te vergelijken met skiën. Hij is namelijk skileraar geweest en daardoor geleerd dat je alleen goed kan skiën als je je heupen volledig in de bocht draait. Je zal nooit leren skiën als je het een beetje probeert. Hij beschouwt kaizen hetzelfde, het gaat alleen werken als je er gedisciplineerd aan werkt, met bereidheid iets ervoor op te offeren.

Ik heb Jeff ervaren als een gepassioneerde man. Eerst nam ik aan dat dat los van lean / kaizen staat, maar hij vertelde me dat hij (deels) door kaizen gegroeid is en zijn discipline ontwikkeld heeft. Dat leidt tot een interessante vraag voor reflectie:
'Sinds je met de principes van lean of kaizen bent gaan werken, hoeveel meer ben je bereid geworden om te lijden om datgene te bereiken waar je in gelooft?'
'Wat vergt voor jou het meeste discipline?' 

P.S. Zie eventueel ook deze gastblog van mij op de blog van Mark Graban over hetzelfde onderwerp

4 opmerkingen:

  1. De discipline om te blijven focussen. Er zijn zoveel interessante uitdagingen dat de kans bestaat dat je de dingen niet afmaakt omdat je alweer met het volgende bent begonnen. Gedreven en vol passie, maar voortdurend verschuiven.

    BeantwoordenVerwijderen
  2. 'Het lijden dat je ervoor over hebt om iets te bereiken waar je in gelooft'.

    Wat mij betreft te vertalen in: bereid zijn zoveel te betalen als nodig is voor hetgeen je wilt realiseren. Wanneer je vanuit dat perspectief kijkt wordt lijden minder passief want "iets" dat je ondergaat, maar actief want hetgeen je betaalt, respectievelijk investeert.

    Lijden in andere zin - namelijk: incasseren van hetgeen het lot op je levenspad zet - is meer iets dat je overkomt. Maar ook dit "lijden" is om te zetten in iets van betekenis, namelijk in leerervaringen. Zodra het je lukt om betekenis te geven aan je lijden, ben je geen passief lijder meer, maar een actief lijder - dichtbij leider liggend. Op die manier kan lijden zinvol worden.

    BeantwoordenVerwijderen
  3. Als je dichtbij jezelf kunt blijven en tegelijkertijd je eigen overtuigingen blijvend onder de loep kunt nemen op "waarheid", kun je de best mogelijke afweging maken. Hetzij voor jezelf hetzij voor een collectief, zoals de organisatie waarvoor je werkt. Daar vervolgens naar te handelen is niet zozeer lijden, maar op dat moment de enige manier nog om het aan te pakken. Het lijden zit wat mij betreft in het stuk ervoor: blijvend jezelf onder de loep nemen en er soms achter komen dat jouw manier toch niet (meer) werkt. Dat zijn levenslessen die je op een bepaalde manier aangereikt kan krijgen in je leven. Het is aan de individu om er wel of niet naar te handelen.

    BeantwoordenVerwijderen
  4. @Peter, Bart en Renate: dank voor de inspirerende reacties. Mooi om te zien hoe 'kaizen en passie' verschillende belevingen oproept, die op verschillende manieren de essentie lijken te raken. Dat bevestigt voor mij dat ik met deze inzichten meer ga doen.

    BeantwoordenVerwijderen