Interview in Kwaliteit in Zorg

Onlangs stond in het tijdschrift Kwaliteit in Zorg (KiZ 2013;1) een interview met Jannes Slomp (lector Lean/World Class performance aan de hogeschool van Arnhem Nijmegen) en mij over onze visie op en ervaringen met lean in de zorg.Klik hier voor het hele artikel (je kan het vanaf daar zowel online lezen als downloaden). Hieronder enkele quotes uit het artikel:

Hoe zijn jullie ooit met lean in aanraking gekomen?
Marc Rouppe van der Voort: ‘Op het CBO, zo’n twaalf jaar geleden, heb ik met Stan Janssen op een van onze symposia een spreker uitgenodigd die vanuit het bedrijfsleven uitlegde wat lean was. Ik vond het helemaal niks. Negatief, koud en kostengericht. Het klonk naar waarom ik juist uit het bedrijfsleven naar de zorg was overgestapt, namelijk de kwartaalcijfers voor anonieme aandeelhouders opkrikken. Ik heb toen met Stan in het CBO het standpunt ingenomen dat we niks met lean moesten willen doen(!).

Toen Huub Backes van de Maastro Clinic Stan en mij vroeg om te helpen het lean/Toyota Productie Systeem toe te passen op hun bedrijfsvoering, zei ik dat ik daar niet in geïnteresseerd was. Huub begon te lachen en gaf mij het boek The Toyota Way met de suggestie dat eerst eens te lezen. Mijn ogen gingen open. Toyota is juist duurzaam, langetermijngericht. Verspilling verwijderen is niet om de kwartaalcijfers te verbeteren, maar is onderdeel van een waardegerichte filosofie die appelleert aan maatschappelijke verantwoordelijkheid, klantgericht kwaliteitsdenken en het voortbestaan op de lange termijn van de organisatie. Ik was om.

Het lean gedachtegoed is afkomstig uit de industrie (met name het Toyota Productie Systeem). Welke ideeën zijn nu zonder meer heel goed toepasbaar in de gezondheidszorg en welke ideeën vragen om een vertaalslag? 

Jannes Slomp: [...] Elementen die mijns inziens bijzondere aandacht vragen en waar in de standaard lean literatuur weinig aandacht voor is, zijn onder andere: 

1. de diverse stakeholders in een ziekenhuis, ieder met verschillende belangen;
2. de onzekerheid in behandelprocessen;
3. de verschillende inzichten van specialisten met dezelfde expertise;
4. de rol van de patiënt en zijn omgeving (familie/vrienden).

Ik denk dat de zorg typisch een dienstverlenend proces is waar de patiënt zeer bereid is om mee te werken in de dienstverlening. Daar is mijns inziens nog weinig aandacht voor.’


Welke tips wil je meegeven aan de kwaliteitsfunctionaris wanneer die wordt gevraagd om een lean journey te ondersteunen?
Marc Rouppe van der Voort: ‘Zorg dat je goed zicht hebt op de procesproblemen zoals die door de werkvloer ervaren worden en goed zicht op de lichtpuntjes in de organisatie waar goede voortgang gemaakt wordt om dergelijke problemen aan te pakken. Heb respect voor de tradities in je organisatie, zonder je erdoor te laten afremmen. En heb geduld.’

Jannes Slomp vult aan: ‘Ik denk dat essentieel is dat de kwaliteitsfunctionaris beseft dat hij de oplossingen niet moet verzinnen voor problemen. Het is goed om je vooral af te vragen “hoe kan ik het probleem helder krijgen en de oplossing laten vinden op de plek van de oorzaak van het probleem”.

Klik hier voor de link naar het hele artikel.