Hoe stimuleer je creativiteit?

Wat maakt de een meer creatief dan de ander? Een insteek die mij aanspreekt: creatieve mensen zijn in staat twee gezichtspunten op de werkelijkheid een tijdlang voor mogelijk te houden. Is de wereld plat of rond? Ik weet het niet, dus ik houd beide voor mogelijk. Door meerdere gezichtspunten open te houden ontstaat meer ruimte voor nieuwe ideeën en nieuwe combinaties tussen ideeën. Creativiteit heeft veel te maken met een intuïtie waar de blinde vlekken zitten in onze huidige manier van denken. Zoals Einstein het ooit zei:

"Je kan een probleem niet oplossen met dezelfde manier van denken als waaruit het probleem is ontstaan"

De meeste mensen hebben moeite om met ambivalentie om te gaan en willen liever in een versie van de werkelijkheid geloven en de andere versie voor onwaar verklaren (denk aan wat gebeurde met de eerste mensen die suggereerden dat de aarde rond zou kunnen zijn). Deze neiging is goed om het bestaande in stand te houden, maar smoort creativiteit in de kiem.

Waarde

"Daar zat ze rechtop in de kussens. Mij was gevraagd of ik vandaag nog tijd voor haar kon vrijmaken. Heel anders dan ik verwachtte, keek ze me stralend aan. Ik stelde me voor en gaf een hand. Ze hield hem vast, wees op de stoel naast haar en zei: 'Dat was me wat vannacht. Verschrikkelijk.'

Ze kneep zachtjes, in mijn hand. 'Alles zat onder, dat wilt u niet weten, vreselijk!' Het was even stil... toen ging ze door: 'Ik voelde me zo opgelaten, wilde niet bellen maar ik moest wel. Het duurde even voordat er iemand kwam. Ik had wel door de grond willen zakken, maar het was een heel aardige verpleegkundige. 'Geeft niks'zei ze, 'Geeft niks, dat kan gebeuren.' Ze zag, denk ik, hoe moeilijk ik het vond. Samen met een collega heeft ze alles verschoond!'

Weer kneep ze zachtjes in mijn hand die ze maar niet loslaat en vervolgde: 'Ik schaam me zo.' Ze staarde even voor zich uit. De schaamte was op haar gezicht te zien.

Keerzijde van coachen is exploderen?

Een verrassende quote uit een interview met met Masaaki Imai over zijn ervaringen met Taiicho Ohno, vermoedelijk de belangrijkste ontwikkelaar van het Toyota Productie Systeem (tussen de jaren '50 en '70).

Masaaki Imai

"He had such a high expectation of the staff and managers under him.  If they were not doing something the right way, he would explode. And when he exploded, he really would explode.

But for those who came to him and really asked for help, he was very patient.  He wouldn't give them the answer, but preferred to provide them with enough of an understanding of the situation, as well as help on how they could deal with the problem. So he was very much a teacher and a leader.  

Taiichi Ohno

There are countless numbers of people who have been guided by Ohno. They are everywhere. I think perhaps one of his biggest contributions was to develop all those people. First within Toyota, and then outside of Toyota and Toyota's suppliers. 

I’ve read that when there were problems, he didn't blame the workers, he blamed the processes. Yes. It is not the workers you blame, it is the management.

 Bij Toyota heeft iedere medewerker een persoonlijk mentor die je coach op het verbeteren van processen, zie een eerdere blog hoe dat werkt.

Cirkels van eenduidigheid op de OK

In de week voor het symposium van 25 maart was Mark Rosenthal (a.k.a. 'the Lean Thinker') bij ons op bezoek. Was een bijzondere ervaring een dag met hem op te trekken. Hij gaf mooie reflecties, wat hij ook mooi doortrok in de Masterclass tijdens het symposium. Vooral zijn vragende stijl waarbij hij telkens bezwaren, 'ja, maars' etc. naar de essentie van de lean principes wist te brengen genereerde veel energie bij de zorgverleners die hem vragen stelde.

Hij heeft in die week ook een operatie meegelopen met Jacob Caron, Orthopedisch Chirurg in het Elisabeth. Op zijn eigen weblog heeft Mark een leuke post geplaatst over die ervaring. Klik hier voor die post.

Wat ik geleerd heb van zijn reflectie op die ervaring is dat hij vooral let op 'ambivalentie'. Wat is eenduidig voor iedereen? En wat is onduidelijk, rommelig of op zich wel duidelijk, maar wordt makkelijk op gevarieerd zonder goede reden? Omgekeerd sprak hij van 'ambivalentie': wat is niet duidelijk voor de teamleden?

De veranderkracht van schaamte

Geïnspireerd door Handboek 'De kunst van het klein maken' van Stan Janssen en de responstijd van Toyota op problemen (ongeveer 3 seconden, zie hier voor meer informatie)